Dziedziczenie w Niemczech – Erbengemeinschaft

Erbengemeinschaft to pojęcie znane na gruncie przepisów prawa spadkowego w Niemczech. Oznacza ono nic innego jak przymusową wspólność spadkową. Ta zdarza się w praktyce bardzo często. Dochodzi do niej wówczas, gdy spadek jest dzielony pomiędzy co najmniej dwóch spadkobierców. Są oni związani wspólnotą ex lege, tj. z mocy prawa. Problemy pojawiają się przede wszystkim wtedy, gdy dziedziczonym przedmiotem jest samochód czy nieruchomość. Ciężko jest bowiem pogodzić korzystanie z jednej rzeczy przez dwie lub większą liczbę osób.

W dzisiejszym artykule poruszyliśmy problematykę przymusowej wspólnoty spadkowej w prawie spadkowym w Niemczech. Zarówno Erbengemeinschaft, jak i inne instytucje prawa spadkowego w Niemczech reguluje niemiecki kodeks cywilny Bürgerliches Gesetzbuch.

Zgodnie z przepisami prawa spadkowego w Niemczech Erbengemeinschaft jest rodzajem przymusowej wspólnoty spadkowej, która powstaje niezależnie od woli spadkobierców. Zupełnie bez znaczenia pozostaje przy tym tryb, w którym dochodzi do dziedziczenia. Nie jest więc istotne, czy spadek dziedziczony jest na podstawie ustawy, testamentu czy umowy spadkowej. Równocześnie Erbengemeinschaft istotnie krępuje wolę spadkobierców — aż do czasu ostatecznego podziału spadku są oni bowiem uprawnieni jedynie do sprawowania wspólnego zarządu nad spadkiem.

Co istotne, bez względu na wysokość swoich udziałów w spadku każdy ze współspadkobierców ma co do zasady takie same prawa i obowiązki względem pozostałym. Spadek jako całość jest własnością każdego z nich, w związku z czym do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu, konieczna jest zgoda wszystkich współspadkobierców. Z drugiej strony aktualnie obowiązujące prawo spadkowe w Niemczech uprawnia każdego ze spadkobierców do żądania rozwiązania wspólnoty spadkowej.

Zgodnie z prawem spadkowym w Niemczech (§ 2058 Bürgerliches Gesetzbuch) współspadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za wspólne zobowiązania wspólnoty spadkowej. Z tego wynika fakt, że uprawniony wierzyciel może żądać zaspokojenia swoich roszczeń na dwa sposoby tj.

a)pozywając jednego ze współspadkobierców (tzw. powództwo solidarne);
b)kierując powództwo przeciw wszystkim współspadkobiercom (tzw. powództwo łączne).

Wybór sposobu, poprzez który wierzyciel będzie dochodzić swoich roszczeń, zależy wyłącznie od jego woli. Może on zatem skorzystać zarówno z powództwa solidarnego, jak i łącznego.

Na podstawie § 2034 niemieckiego kodeksu cywilnego każdy ze współspadkobierców jest uprawniony do sprzedaży swojego udziału osobie trzeciej. Jednakże z uwagi na konieczność zabezpieczenia praw spadkowych należnych pozostałym współspadkobiercom przepisy prawa spadkowego w Niemczech przyznają współspadkobiercom prawo pierwokupu. Termin wykonania pierwokupu wynosi 2 miesiące.

Sprzedając swój udział, współspadkobierca może nawet wbrew woli pozostałych współspadkobierców wystąpić z przymusowej wspólnoty spadkowej. Co najważniejsze, zgodnie  z przepisami prawa spadkowego w Niemczech spadkobierca, który chce sprzedać swój spadek, jest obowiązany do zawarcia umowy w formie aktu notarialnego. Wynika to wprost z brzmienia przepisu §  2371 Bürgerliches Gesetzbuch. Jeżeli współspadkobierca nie dochowa niniejszemu wymogowi, umowa sprzedaży spadku zawarta z osobą trzecią jest nieważna i tym samym nie wywołuje skutków prawnych.

Współkorzystanie z tej samej rzeczy przez wiele osób często jest źródłem konfliktów i różnicy zdań. Co prawda każdemu współwłaścicielowi przysługuje prawo własności, jednakże z drugiej strony jest ono znacząco ograniczone z uwagi na identyczne wręcz prawa przysługujące pozostałym współwłaścicielom. Z tego właśnie względu często dochodzi pomiędzy nimi do sporów. Pojawia się pytanie, jak je rozwiązać w przypadku, gdy współwłaściciele (współspadkobiercy) nie są gotowi do pójścia na ustępstwa.

W takich sytuacjach jedną z opcji przewidzianych bezpośrednio w przepisach prawa spadkowego w Niemczech jest zwrócenie się do sądu o wydanie wiążącego rozstrzygnięcia. Alternatywnym rozwiązaniem niewymagającym udziału aparatu państwowego jest skorzystanie z usług niezależnego mediatora. Takie pozasądowe rozstrzyganie sporów ma swoje istotne korzyści — w szczególności zapewnia stronom większą prywatność.

Zostałeś powołany do dziedziczenia w Niemczech i obawiasz się, że nie dasz rady sprostać wszelkim formalnym wymogom? Nic bardziej mylnego! W kancelarii prawnej Lawyer in Europe zajmujemy się na co dzień sprawami z zakresu prawa spadkowego za granicą, które powierzają nam nasi Klienci. Dzięki naszej wieloletniej praktyce wielokrotnie zajmowaliśmy się sprawami dziedziczenia w Niemczech. Z tego powodu prawo spadkowe w Niemczech nie kryje przed nami żadnych tajemnic. Prawnicy z Lawyer in Europe bardzo chętnie pomogą Ci w każdej sprawie spadkowej.

W razie potrzeby uzyskania fachowej porady prawnej serdecznie zapraszamy do skontaktowania się z naszą kancelarią. Skorzystanie z usług naszych prawników jest gwarancją Twojego bezpieczeństwa i należytej ochrony Twoich interesów.