Duński testament dziecięcy w pytaniach i odpowiedziach

Przepisy prawa spadkowego obowiązujące za granicą bardzo często kreują ciekawe instytucje stanowiące nowoczesne rozwiązania prawne. Tytułem przykładu w trosce o dobro i bezpieczeństwo niepełnoletnich dzieci prawodawca duński wprowadził do swojego wewnętrznego porządku prawnego konstrukcję Børnetestamente. W ramach dzisiejszego artykułu przedstawiona zostanie pokrótce jego istota. Dziedziczenie w Danii zostało uregulowane w wielu różnych aktach prawnych, spośród których kluczowe znaczenie przypisuje się duńskiej Ustawie o dziedziczeniu.

Børnetestamente (dosł. testament dzieci) to dokument, na podstawie którego rodzice posiadający władzę rodzicielską nad niepełnoletnim bądź opiekunowie prawni niepełnoletniego wyrażają swoją wolę w zakresie wyboru osoby, która przejmie opiekę nad dzieckiem na wypadek ich przedwczesnej śmierci. Testament dziecięcy jest więc szczególnie przydatny w sytuacjach, gdy istnieje uzasadniona obawa, że dziecko może zostać osierocone. Komentowana instytucja stanowi tym samym duże ułatwienie w postępowaniu przed sądem rodzinnym, który w razie możliwości powinien rozważyć wolę testatorów.

Ważny testament dziecięcy musi spełniać określone prawem wymogi formalne. Ze względu na swoją specyfikę powinien on składać się z zarówno elementów ogólnych, jak i elementów szczególnych. W dokumencie tym konieczne jest przede wszystkim oznaczenie rodziców bądź opiekunów prawnych niepełnoletniego dziecka oraz wskazanie osoby, która zgodnie z ich wolą przejmie opiekę nad dzieckiem na wypadek ich śmierci. Regułą jest wskazywanie w testamencie co najmniej dwóch potencjalnych opiekunów, ponieważ mogą zdarzyć się sytuacje, gdy wskazany przez testatorów opiekun nie będzie w stanie zaopiekować się dzieckiem. Wybór opiekuna należy szczegółowo uzasadnić tak, by przekonać sąd rodzinny do swoich racji.

Z oczywistych względów decyzja w przedmiocie wyboru opiekuna jest decyzją szczególnej wagi. Dlatego też powinna być ona dokładnie rozważona i uwzględniać w szczególności dobro dziecka oraz jego interes. Są to bowiem kluczowe wartości, którymi kieruje się sąd rodzinny rozpoznający sprawę. Równocześnie osoba wskazana w testamencie dziecięcym przez rodziców bądź opiekunów prawnych niepełnoletniego powinna cieszyć się ich dużym zaufaniem.

Zasadniczo prawo spadkowe w Danii dopuszcza dwa prawnie równorzędne sposoby ustanawiania Børnetestamente. Po pierwsze testament dziecięcy może zostać sporządzony w formie normalnego testamentu, a więc regulującego kwestie typowo majątkowe i zawarcie w nim postanowień charakterystycznych dla testamentu dziecięcego. Drugą z przewidzianych prawem form jest spisanie Børnetestamente jako odrębnego i niezależnego od testamentu głównego dokumentu, który normuje wyłącznie kwestie związane z opieką nad dzieckiem na wypadek śmierci swoich rodziców bądź opiekunów.

Co prawda prawodawca duński nie zastrzega dla Børnetestamente formy szczególnej, jednakże najbezpieczniejszą opcją jest sporządzenie takiego testamentu u notariusza bądź jego zastępcy. Testament notarialny jako testament publiczny trafia bowiem automatycznie do centralnego rejestru testamentów, do którego dostęp mają duńskie instytucje publiczne. Testowanie u notariusza jest rzecz jasna dużo droższym rozwiązaniem, aczkolwiek forma notarialna gwarantuje, że oświadczenie testamentowe trafi w odpowiednim czasie do właściwego sądu rodzinnego.

Wartą podkreślenia zaletą testamentu dziecięcego jest możliwość jego wielokrotnego zmieniania i odwoływania. Sporządzanie testamentu (tzw. testowanie) stanowi bowiem przykład oświadczenia woli, w związku z czym testatorzy mogą swobodnie kształtować swoje decyzje testamentowe. Prawo spadkowe w Danii gwarantuje zatem dużą elastyczność osobom sporządzającym testament.

Børnetestamente i zawarte w nim postanowienia nie są wiążące dla organów stosujących prawo. Nadrzędny charakter w sprawach z zakresu prawa rodzinnego przypisuje się bez wyjątku szeroko rozumianemu dobru dziecka. Biorąc jednak pod uwagę krąg podmiotów uprawnionych do sporządzenia testamentu dziecięcego, można stwierdzić, że w zdecydowanej większości przypadków sporządzające go osoby działają z myślą o interesie swojej pociechy.

Na ogół prawo spadkowe za granicą budzi wiele wątpliwości. Dziedzicząc spadek w Danii czy w jakimkolwiek innym państwie świata, znajomość przepisów zagranicznego prawa spadkowego jest niezbędna. W takich sytuacjach warto skorzystać z usług specjalistów, którzy zagwarantują swoim Klientom spokój i bezpieczeństwo.

Prawnicy z Lawyer in Europe to doświadczeni fachowcy w prowadzeniu licznych spraw spadkowych przed zagranicznymi instytucjami. W razie potrzeby uzyskania kompleksowej ochrony prawnej serdecznie zapraszamy do skontaktowania się z naszą kancelarią. Nie tylko zajmiemy się wszelkimi formalnościami, ale również udzielimy wszechstronnego wsparcia na każdym etapie sprawy!